پژوهشگاه رنگ با همکاری انجمن علمی رنگ ایران
مطالعات در دنیای رنگ
2251-7278
2383-2223
10
4
2021
02
19
مروری بر روشهای کلی ساخت و امتزاج رنگ و مرکب به روشهای کهن اسلامی
1
8
FA
محسن
مراثی
استادیار، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد
marasy@shahed.ac.ir
آرزو
پوریایی
دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد،
puriyai@shahed.ac.ir
آشنایی کلی با مبانی اولیه و کهن ساخت رنگها و مرکبهای قرون اولیه موجب بازسازی و احیای مجدد هویت علوم کهن، صنعت و هنر اسلامی میشود. بر خلاف شیوههای ساده و امروزی، ترکیب عناصر درصنایع مختلف، در گذشته شیوۀ «امتزاج عناصر» با روشهای ساخت چهارگانه، در ارتباط با طبیعیات ارسطو و کیفیات مزاج هر عنصر در امتزاج با عنصر دیگر از اصول اساسی و پایه رنگسازی و مرکبسازی بوده است. «امتزاج» بر خلاف «ترکیب» گونۀ ویژهای از ترکیب با تأثیر و تأثر و شرایط خاص میباشد. هدف از این پژوهش آشنایی کلی با مبانی شیوههای تاریخی ساخت یک نوع مرکب به نام لیقۀ طلایی است. تحقیق حاضر مروری کلی برشیوههای رنگسازی و مرکبسازی در قرون اولیه است.
مزاج,طبایع چهارگانه,شیوۀ ساخت,امتزاج,رنگ,مرکب,کهن اسلامی
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81734.html
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81734_b82b0f033cf2ec8eac198223e5ce468f.pdf
پژوهشگاه رنگ با همکاری انجمن علمی رنگ ایران
مطالعات در دنیای رنگ
2251-7278
2383-2223
10
4
2021
02
19
بررسی بکارگیری رنگ در گرهسازی و کاشیکاری اسلامی
9
20
FA
آزیتا
بلالی اسکویی
دانشیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز
a.oskoyi@tabriziau.ac.ir
سام
مرادزاده
0000-0001-6221-1426
دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز
s.moradzadeh@tabriziau.ac.ir
دین مبین اسلام از زمان شکلگیری خود باعث دگرگونی و تغییراتی در زمینههای مختلف معماری گردید. این تغییرات شامل بخشهای مختلف، از جملههای تزئینات بنا نیز می شده است. با گذشت زمان و شکلگیری طرحهای متعدد گره در بخشهای مختلف ساختمانی و مصالح متعدد، عامل رنگ نیز جایگاه خود را یافت و در نهایت رنگ به عنصری جداییناپذیر در هنر گرهسازی تبدیل گشت. در پژوهش پیش رو تلاش بر آن بوده تا گره را از زاویه نزدیک و از طریق عناصر هندسی سازنده آن، یعنی آلتهای گره مورد بررسی قرار گیرد و رنگ در آلتهای گره به تفصیل تحلیل گردد. بررسی رنگ هم بر اساس روانشناسی و هم کهن الگویی مورد بررسی قرار گرفته است. سوالات اصلی تحقیق به این نحو است که آلتهای گره با چه مشخصه رنگی در کنار هم قرار گرفته اند و آیا میتوان برای آن، الگوی همنشینی رنگ ارائه داد؟ برای نیل به این پرسش از مطالعات کتابخانهای و اسناد و مدارک معماری و تاریخی در کنار استفاده از نرم افزارهای اتوکد و فتوشاپ استفاده شده تا الگوی رنگی آلتهای گره معین گردد. پژوهش حاضر با رویکرد اکتشافی و با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که سه دسته اصلی گره ایرانی یعنی کند، تند و شل هر کدام دارای الگوی هندسی خاصی در همنشینی رنگ دارند و پسزمینه و روزمینه بودن هر آلت به تفکیک نوع گره، به عنوان یافته اصلی تحقیق تعیین گشتهاند.
رنگ,همنشینی رنگ,گرهسازی,کاشیکاری,الگوی هندسی
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81735.html
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81735_463bc7043f47caeb72c898d13dcc9220.pdf
پژوهشگاه رنگ با همکاری انجمن علمی رنگ ایران
مطالعات در دنیای رنگ
2251-7278
2383-2223
10
4
2021
02
19
مروری بر دندانههای طبیعی و فلزی برای کاربرد در رنگرزی الیاف
21
30
FA
مژگان
حسین نژاد
استادیار، الف)گروه پژوهشی مواد رنگزای آلی؛ ب) قطب علمی رنگ، پژوهشگاه رنگ
hosseinnezhad-mo@icrc.ac.ir
کمال الدین
قرنجیگ
0000-0002-0115-3557
استاد، الف)گروه پژوهشی مواد رنگزای آلی؛ ب) قطب علمی رنگ، پژوهشگاه رنگ
gharanjig@icrc.ac.ir
در حال حاضر، به دلیل افزایش آگاهی از خطرات زیستمحیطی و بهداشتی مرتبط با تولید و استفاده از مواد رنگزای مصنوعی، تقاضای بیشتری برای کاربرد مواد رنگزای طبیعی به وجود آمده است. مواد رنگزای طبیعی غیرسرطانزا هستند، باعث تولید شیدهای آرامشبخش و منحصربهفرد بر روی منسوجات شده و قابلیت تجزیه زیستی بهتر و سازگاری بالاتری با محیطزیست را دارند. با این حال، برای افزایش قدرت رنگی مواد رنگزای طبیعی، لازم است که ترکیباتی تحت عنوان دندانه در فرآیند رنگرزی استفاده شود. دندانهها به دو طبقه اصلی دندانههای طبیعی و فلزی، دستهبندی میشوند. عملکرد دندانه کاملا شیمیایی بوده بطوریکه با ایجاد پیوند بر روی لیف، سبب برهمکنش مناسب بین لیف و ماده رنگزا میگردد. این مقاله آخرین تحقیقات در مورد دندانههای فلزی و توسعه دندانههای طبیعی برای کاربرد در فرآیند رنگرزی الیاف را ارائه میدهد. به همین منظور تلاش شده است تا ارتباط خواص ساختاری برای بهبود ویژگیهای رنگرزی مورد ارزیابی قرار گیرد و چشماندازها بررسی شود.<br />
رنگرزی,مواد رنگزای طبیعی,دندانه فلزی,دندانه طبیعی,تانن
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81736.html
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81736_efec3e7e744130f751ab5960e657a258.pdf
پژوهشگاه رنگ با همکاری انجمن علمی رنگ ایران
مطالعات در دنیای رنگ
2251-7278
2383-2223
10
4
2021
02
19
چاپ زیستی سه بعدی و جوهرهای زیستی طبیعی مورد استفاده: مفاهیم و کاربردها
31
51
FA
امیرحسین
جلالی کندلوس
دانشجوی دکترا، گروه پژوهشی علوم و فناوری چاپ، پژوهشگاه رنگ
amirhoseinjalali@aut.ac.ir
سعید
باستانی
orcid 0000-0003-345
دانشیار، گروه پژوهشی علوم و فناوری چاپ، پژوهشگاه رنگ
bastani@icrc.ac.ir
شهره
مشایخان
استادیار، دانشکده مهندسی شیمی و نفت، دانشگاه صنعتی شریف
mashayekhan@sharif.edu
در حال حاضر، چاپ زیستی سهبعدی به عنوان یک روش ساخت افزایشی برای تولید سازههای سهبعدی با هندسهی دلخواه، به طور گسترده در کاربردهای مهندسی بافت و غربالگری دارو به کار گرفته میشود. چاپ زیستی سهبعدی ساخت بافتهای زنده را با استفاده از چاپ تجمعات سلولی و یا سلولهای گنجانده شده در زیست مواد ممکن میسازد که به تمامی آنها جوهر زیستی گفته میشود. مطالعات روی تهیه جوهرهای زیستی نوین با قابلیت چاپ مناسب، زیستسازگاری بالا و خواص مکانیکی مشابه بافت هدف پیششرطی اساسی به منظور پیشبرد کاربرد چاپ زیستی در طب ترمیمی است. تنها دستهای از مواد که توانایی فراهم کردن محیطی مشابه بدن انسان را داشته و سلولها توانایی زنده ماندن حین فرآیند گنجانده شدن درون آنها دارند، هیدروژلها هستند. از میان دو دستهی هیدروژلهای طبیعی و سنتزی بکارگرفته شده به عنوان جوهرهای زیستی، مواد طبیعی بهدلیل زیستسازگاری بهتر، خطر رد ایمنی کمتر، مشابهت بیشتر به بافتهای بدن و همچنین امکان اصلاح در آزمایشگاه و ترکیب با سایر مواد به منظور بهینهسازی خواص، کاربرد بسیار گستردهتری را نسبت به جوهرهای زیستی سنتزی پیدا کردهاند. در این مقاله، ابتدا مروری بر فناوری چاپ زیستی سهبعدی و انواع روشهای تهیه، اعمال و کاربرد آن ارائه شده است. سپس، زیستمواد بکار رفته به عنوان جوهرهای زیستی و سازوکارهای شبکهای شدن آنها بررسی میشود. در انتها نیز خلاصهای از مطالعات صورت گرفته روی برخی از پرکاربردترین جوهرهای زیستی طبیعی (شامل: کلاژن، ژلاتین، ابریشم، آلژینات، اسید هیالورونیک، کیتوسان و بستر خارج سلولی) گزارش شده است. نتایج تحقیقات نشان میدهد که بازساخت اعضای بدن با استفاده از چاپ زیستی نیازمند قرارگیری دقیق سلولهای مشخص، مواد و عوامل زیستفعال به منظور القای تشکیل بافت عملکردی است. برآوردن این نیازها برای بافتهای پیچیدهتر، لزوم تهیه جوهرهای زیستی مختص بافت با خواص زیستی و مکانیکی قابل تنظیم را پررنگتر میکند.
چاپ زیستی سهبعدی,جوهرهای زیستی,هیدروژلهای طبیعی,پلیمریزاسیون نوری,مهندسی بافت
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81744.html
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81744_3ef01df4bb654a4cbd185be41c40c119.pdf
پژوهشگاه رنگ با همکاری انجمن علمی رنگ ایران
مطالعات در دنیای رنگ
2251-7278
2383-2223
10
4
2021
02
19
مروری بر کاربرد پلیمرهای چاپگر مولکولی در شناسایی آلایندهها: مطالعه موردی تهیه حسگرهای نوری
53
68
FA
نرگس
یوسفی لیمائی
گروه پژوهشی محیط زیست و رنگ، پژوهشگاه رنگ
yousefi-n@icrc.ac.ir
شهره
روحانی
دانشیار، الف)گروه پژوهشی مواد رنگزای آلی؛ ب) قطب علمی رنگ، پژوهشگاه رنگ
rouhani@icrc.ac.ir
حسگرها و حسگرهای زیستی نوری، پتانسیل بالایی جهت شناسایی کاتیونهای فلزی، آنیونها، مواد رنگزای آلی، داروها و آفتکشها دارا هستند. این حسگرها به دلیل تهیه آسان، سنجش سریع، حساسیت و انتخابپذیری بالا و همچنین قابلیت سنجش با چشم غیرمسلح مورد توجه میباشند. حسگرهای نوری به دو دسته حسگرهای رنگسنجی و فلورسنت تقسیم میشوند، که به منظور طراحی آنها از پلیمرهای چاپگر مولکولی، شناساگر، نانو مواد (نانو ذرات فلزی، اکسیدهای فلزی، نقاط کوانتومی) و غیره استفاده میگردد. استفاده از پلیمرهای چاپگر مولکولی یکی از روشهای تهیه حسگرهای نوری میباشد. در این روش که به عنوان روش ایجاد قفل مولکولی برای تطبیق با یک کلید مولکولی از آن یاد میشود، روشی برای ایجاد پلیمرهای چاپگر (قالب) مولکولی (MIPs) با سایتهای پیوندی سفارشی بوده که در شکل، اندازه و گروههای عاملی، مکمل مولکولهای الگو میباشند. این مواد از نظر ساختار و کاربرد، مشابه سامانههای زیست شناختی بوده و از همپلیمریشدن مونومرهای عاملی و عامل شبکه ساز در حضور مولکول هدف بوجود میآیند. از این پلیمرها برای شناسایی، جداسازی و حذف ترکیبات و آلایندههای متفاوت با کمترین مقادیر در بسترهای پیچیده استفاده میشود. برای طراحی حسگرهای بر پایه پلیمرهای چاپگر مولکولی، از مونومرهای عاملی فلورسنت و مواد رنگزایی نظیر کومارینها، زانتنها، نفتالیمیدها، کربازولها، بورون دی پیرومتنها، مواد رنگزای آزو، بازهای شیف و غیره استفاده میگردد. لذا، در این مطالعه، کاربردهای گوناگون پلیمرهای چاپگر مولکولی شامل کاربردهای زیستمحیطی، دارویی و پزشکی از طریق جداسازی، آزمونهای زیست تقلیدی، تحویل و رهایش پایدار دارو، حوزههای مصارف جدید و بالاخص کاربرد آن به عنوان حسگر نوری (فرآیند ساخت و سازوکار آن)، بیان خواهد شد. بهعلاوه، به پیشرفتهای اخیر و تجاریسازی پروژههای مرتبط با پلیمرهای چاپگر مولکولی و حسگرهای بر پایه آن و همچنین معرفی برخی از شرکتهایی که در این حوزه فعال هستند، پرداخته خواهد شد.
پلیمر چاپگر مولکولی,حسگر نوری,مواد رنگزا,شناسایی
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81747.html
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81747_c7e8c69673b1702de6d1a7cdf8d0b3ff.pdf
پژوهشگاه رنگ با همکاری انجمن علمی رنگ ایران
مطالعات در دنیای رنگ
2251-7278
2383-2223
10
4
2021
02
19
مروری بر پرکنندههای معدنی در بستر انواع پلیمر به منظور پوشش محافظ در برابر پرتوهای یونیزهکننده
69
80
FA
منصوره
هدایی
دانشجوی کارشناسی ارشد، بخش فیزیک اتمی و مولکولی، دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد
hodaiemansureh@gmail.com
محمد
خواجه مهریزی
دانشیار، دانشکده مهندسی نساجی، دانشگاه یزد
mkhajeh@yazd.ac.ir
مهدی
شریفیان
دانشیار، بخش فیزیک اتمی و مولکولی، دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد
mehdi.sharifian@yazd.ac.ir
محمد
اسلامی کلانتری
دانشیار، بخش فیزیک هستهای، دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد
meslami@yazd.ac.ir
در سالهای اخیر، با گسترش دامنه تشخیصی بسیاری از امکانات پزشکی، احتمال قرار گرفتن در معرض پرتو X و پرتو گاما افزایش یافته است. به همین دلیل پیشبندهای سرب برای تأمین محافظت در برابر پرتو X استفاده شدهاند و هنوز هم به همین منظور مورد استفاده گسترده قرار میگیرند. پیشبندهای سربی فعلی دارای مشکلات بسیاری مانند کاهش اثربخشی محافظت، افزایش سطح ناراحتی و وزن زیاد هستند. نقص در پیشبندهای سربی مانند ترکخوردگی و سوراخ میتواند پرتو را به بیرون نشت داده و باعث بروز آسیبهای جسمی در فرد شود. در این مقاله به بررسی چرایی استفاده از سرب و یافتن مواد جایگزین برای سرب در کامپوزیتهای مختلف و مقایسهی این مواد باهم از نظر اندازه ذرات، شدت تابش، ضخامت و خصوصیات فیزیکی پرداخته است. محققان نشان دادند که با جایگزینی سرب توسط مواد معدنی میتوان به پیشبندهایی با وزن کمتر، زیستسازگاری بهتر و انعطافپذیری بیشتر رسیدکه اندازه ذرات مواد معدنی مورد استفاده و ضخامت لایه محافظ متشکل از این مواد نقش مهمی را در تضعیف پرتوهای یونیزهکننده بازی میکند.
تابش یونیزهکننده,پوشش محافظ در برابر پرتوها,پرتوهای ایکس و گاما,سرب
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81749.html
https://jscw.icrc.ac.ir/article_81749_ee5705f3d038e0fa80c4dcb6460786f8.pdf