تأثیر توسعه تکنولوژی بر شیوه‌های رنگرزی قالی‌های عشایری استان فارس

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده فرش، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران، صندوق‌پستی: 4567- 51335.

2 کارشناسی ارشد، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز. ایران، صندوق‌پستی: 4567- 51335.

چکیده

قالی‌‌های عشایری استان ‌‌فارس مهم‌ترین تولیدات عشایری ایران است و شیوه رنگرزی سنتی و استفاده از مواد رنگزای طبیعی شاخص‌‌ترین مزیت رقابتی این قالی‌‌ها را تشکیل می‌‌دهند. در سال‌‌های اخیر با نفوذ قدرت جامعه‌‌صنعتی و توسعه فناوری در تولید قالی‌‌های عشایری، پدیده صنعتی‌‌شدن در مؤلفه‌‌های فنی قالی‌‌های عشایری فارس تأثیرات قابل‌‌توجهی داشته است. لذا در این پژوهش شناسایی و آشکارسازی تأثیرات توسعه فناوری در تغییر شیوه رنگرزی الیاف قالی‌‌های عشایری فارس مورد بررسی گرفته است. با توجه به اهمیت تغییر در شیوه رنگرزی از شیوه سنتی به روش خودکار صنعتی، در این پژوهش ابتدا به شیوه رنگرزی سنتی توسط عشایر فارس پرداخته و سپس آثار و تبعات تغییر روش رنگرزی به شیوه مکانیزه در پی توسعه فناوری بر قالی‌‌های عشایری معرفی و بررسی شد. مطالعات نشان دادند. در چند دهه ‌‌اخیر عواملی نظیر یک‌‌جا نشینی و تأثیر مشغله‌های زندگی صنعتی ‌‌و ‌‌‌‌ماشینی به زندگی عشایر باعث تبعیت آنها از فرآیند صنعتی و مکانیزاسیون رنگرزی شد و آثار و مصادیق تأثیر جامعه‌‌صنعتی بر رنگرزی عبارتند از: واردات رنگ‌‌های شیمیایی، رواج شیوه رنگرزی شیمیایی و به تبع آن افزایش تعداد کارگاه‌‌های رنگرزی صنعتی و ماشینی. علاوه بر اینکه شیوه صنعتی موجب سهولت در فرآیند رنگرزی می‌‌شود، سبب چیره‌‌شدن فناوری بر اندیشه‌‌انسانى و از بین رفتن هویت و اصالت قالی‌‌های تک‌‌نسخه و منحصربه‌‌فرد عشایری می‌‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effects of Technological Developments on the Methods of Dyeing Tribal Rugs in Fars Province

نویسندگان [English]

  • Abdollah Mirzaei 1
  • Fatemeh bagherizadeh 2
1 Carpet Faculty, Tabriz Islamic Art University, P.O. Box: 51335-4567, Tabriz Iran.
2 Carpet Faculty, Tabriz Islamic Art University, P.O. Box: 51335-4567, Tabriz Iran.
چکیده [English]

Tribal rugs in Fars province are the most significant tribal products in Iran, and their traditional dyeing and use of natural dyes form their competitive advantage. The phenomenon of industrialization had significant impacts on the technical aspects of tribal rugs in the province due to the influence of the industrial community and the development of technologies for the production of tribal rugs. Thus, the present study aimed to investigate and unravel the effects of technological developments on changes in the dyeing of tribal rugs' yarn in Fars Province. Due to the importance of shifting the dyeing method from the traditional approach to mechanized industrial ones, the study first focused on traditional dyeing by tribes in the province. Then it introduced and investigated the effects and consequences of that shift on tribal rugs. The results showed that, over the past few decades, factors such as sedentariness and the effects of the industrial and mechanical lifestyles on the lives of the tribes made the latter follow the industrialization and mechanization of dyeing. The effects and representations of industrial society included importing chemical dyes, the prevalence of chemical dyeing, and an increase in mechanized industrial dyeing workshops. At the same time that the industrial method facilitates the dyeing process, it makes technology dominate human thinking. It destroys the identity and originality of the solitary and unique tribal rugs.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tribal rugs
  • Fars Province
  • Dyeing technology
  • Industrial community

مراجع

1.   M. Bagherilori, N. Shayganfar, A. Kafshchian Moghadam, "Art as commodity in the face of the technological work", Honarhaye ziba-honarhaye Tajassomi. 23, 21-28, 2. https://doi.org/10.22059/ JFAVA. 2017.220092.665560 (In Persian).
2.   M. Afrough, F. ghashghaeifar, "Research in types of weavetechniques Qashqai woven", Inigenous Knowledge. 5, 151-185, 2019. https://doi.org/10.22054/QJIK.2019.37184.1126 (In Persian).
3.   A. Rahmani, M T. Ashoori, "A Study of Weaving Techniques in Fars Tribes Woven Artifacts", goljaam, 2, 75-86, 2007.
     https://dorl.net/dor/20.1001.1.20082738.1385.2.4.18.5 (In Persian).
4.   A. Rahmani, M R. Moghanipour, "The Study of the Status of Carpet weaving in Firoozabad City in the Last Ten Years, Emphasizing the Changes in the Way of Design and Motifs Transfer on Carpet", goljaam, 15, 5-23, 2019. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20082738.1398.15.35.9.9 (In Persian).
5.   N. Gerivani, M T. Ashouri, "An introduction to the sociology of tribal carpet: Production methods in Qashqai carpet", goljaam, 3, 125-142, 200. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20082738.1386.3.6.8.6 (In Persian)
6. C. Perham, "Persian carpet weaving masterpieces", Soroush Publications, Tehran, 1996 (In Persian). 
7. M. Montazer, S. Zarineh, "Effect of Urea on Dyeing of Wool with Madder", Goljaam, 2, 67-84, 2006.
     https://dorl.net/dor/20.1001.1.20082738.1385.2.3.16.1 (In Persian).
8. R M. Shahedi, Z. ahmadi, "A Review on the Dye Extraction Methods from Weld", J. Stud. .Color World, 2, 17-32, 2021.
    https://dorl.net/dor/20.1001.1.22517278.1400.11.2.2.2 (In Persian).
9. A. Haji, "Methods of Improveme(in Persian)nt of Dyeability of Wool with Natural Dyes", J. Stud. Color World, 2, 1-16, 2021. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22517278.1400.11.2.1.1 (In Persian)
10. M. Kiani, "Immigration with the love of anemones", Kian Nashr, shiraz, 1998 (In Persian). 
11. A. Rashidian, "Postmodern culture", nashreney, Tehran, 2015 (In Persian). 
12. S A. Oliyaei tabaei, S M M. Mirzaamini, "Oral History of Wool Dyeing in Qashqai Carpet", goljaam, 14, 87-108, 2019. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20082738.1397.14.34.6.7 (In Persian)
13. A. Zare, S M. Tabatabaei, "New Dyeing Technology and Finishings Used in the Floor Coverings", J. Stud. Color World, 2, 63-80, 2021. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22517278.1400.11.2.6.6 (In Persian).
14. A. Shamsnateri, M, Veysian, "Past, Present, and Future of Application of Natural Dyes in Hand-Woven Carpets", J. Stud. Color World, 2, 33-42, 2021. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22517278.1400.11.2.3.3 (In Persian).
15. S A. Oliyaei Tabaei, "Oral history of rural and nomadic carpet weaving in Fars province", Ferdowes-e-honar, 4, 10-25, 2021. https://dorl.net/dor/10.30508/FHJA.2021.527604.1064 (In Persian).
مطالعات در دنیای رنگ
دوره 13، شماره 1
خرداد 1402
صفحه 63-74

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 بهمن 1401
  • تاریخ بازنگری: 24 اسفند 1401
  • تاریخ پذیرش: 28 اسفند 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار