مروری بر دندانه‌های طبیعی و فلزی برای کاربرد در رنگرزی الیاف

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 استادیار، الف)گروه پژوهشی مواد رنگزای آلی؛ ب) قطب علمی رنگ، پژوهشگاه رنگ

2 استاد، الف)گروه پژوهشی مواد رنگزای آلی؛ ب) قطب علمی رنگ، پژوهشگاه رنگ

چکیده

در حال حاضر، به دلیل افزایش آگاهی از خطرات زیست‌محیطی و بهداشتی مرتبط با تولید و استفاده از مواد رنگزای مصنوعی، تقاضای بیشتری برای کاربرد مواد رنگزای طبیعی به وجود آمده است. مواد رنگزای طبیعی غیرسرطان‌‌زا هستند، باعث تولید شیدهای آرامش‌‌بخش و منحصربه‌‌فرد بر روی منسوجات شده و قابلیت تجزیه زیستی بهتر و سازگاری بالاتری با محیط‌زیست را دارند. با این حال، برای افزایش قدرت رنگی مواد رنگزای طبیعی، لازم است که ترکیباتی تحت عنوان دندانه در فرآیند رنگرزی استفاده شود. دندانه‌‌ها به دو طبقه اصلی دندانه‌‌های طبیعی و فلزی، دسته‌‌بندی می‌‌شوند. عملکرد دندانه کاملا شیمیایی بوده بطوریکه با ایجاد پیوند بر روی لیف، سبب برهم‌‌کنش مناسب بین لیف و ماده رنگزا می‌‌گردد. این مقاله آخرین تحقیقات در مورد دندانه‌‌های فلزی و توسعه دندانه‌‌های طبیعی برای کاربرد در فرآیند رنگرزی الیاف را ارائه می‌‌دهد. به همین منظور تلاش شده است تا ارتباط خواص ساختاری برای بهبود ویژگی‌‌های رنگرزی مورد ارزیابی قرار گیرد و چشم‌‌اندازها بررسی شود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Review on Metal and Natural Mordants for Dyeing Fibers

نویسندگان [English]

  • Mozhgan Hosseinnezhad 1
  • Kamaladin Gharanjig 2
1 a) Department of Organic Colorants; Institute for Color Science and Technology, b) Center of Excellence for Color Science and Technology, Institute for Color Science and Technology
2 a) Department of Organic Colorants; Institute for Color Science and Technology, b) Center of Excellence for Color Science and Technology, Institute for Color Science and Technology
چکیده [English]

At present, a higher demand is put towards the use of natural dyes due to increased awareness of the environmental and health hazards associated with the synthesis and use of synthetic dyes. Natural dyes are non-carcinogenic, produce soothing and exclusive color to the textiles, and have better biodegradability and higher compatibility with the environment. However, with the increased interest in natural plant dyes a greater importance was given to using mordant in dyeing processes. The mordants classified into two main groups: natural and metal mordant. The action of the mordant is purely chemical bonding, which is fixed on the fibers in combination with any given colorants. This paper presents the latest research on metal mordant and the development of natural mordant for use in the fiber dyeing process. For this end, an attempt structure properties to improve dyeing properties and to test landscape perspective.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dyeing
  • Natural dyes
  • Metal mordant
  • Natural mordant
  • Tannin

مراجع

1.S. Adeel, K. Naseer, S. Javed, S. Mahmmod, R. C. Tang, N. Amin, S. Naz, "Microwave-assisted improvement in dyeing behavior of chemical and bio-mordanted silk fabric using safflower (Carthamus tinctorius L) extract", J. Nat. Fiber. 17, 55-65, 2020.
2. م. حیدری، م. قراگوزلو، م. قهاری، "نانوساختارهای چارچوب آلی-فلزی مغناطیسی به عنوان نانوجاذب برای حذف مواد رنگزای آلی از پساب‌‌های صنعتی"، نشریه مطالعات در دنیای رنگ، 10، 27-11، 1399.
3. S. Saxena, A.S.M. Raja, "Natural dyes: sources, chemistry, application and sustainability issues. In: Muthu, S.S. (Ed.), Roadmap to Sustainable Textiles and Clothing Eco-Friendly Raw Materials", Technol. Pro. Meth. Springer Pub., pp. 37–80, 2014.
4. G. Book, "International Union of Pure and Applied Chemistry Compendium of Chemical Terminology Gold Book", Version 2.3.3, 965, 65, 2014.
5. O.E. İşmal, "Patterns from nature: contact printing", J. Text. Assoc. 77, 81–91, 2016.
6. N.A. Abdul Rahman, R. Tajuddin, S.M. Tumin, "Optimization of natural dyeing using ultrasonic method and biomordant", Int. J. Chem. Eng. Appl. 4, 161–164, 2013.
7. S. Adeel, S. Rafi, M. Salman, M. Azeem, I. Naeem, M. Zuber, "Resurgence of natural dyes: ideas and technologies for textile dyeing", Handbook of Textile Coloration and Finishing. Studium Press LLC, Houston, USA, pp. 1–28, 2018.
8. M. Hosseinnezhad, K. Gharanjig, R. Jafari, H. Imani, N. Razani, "Cleaner colorant extraction and environmentally wool dyeing using oak as eco-friendly mordant", Environ. Sci. Poll. Res. https://doi.org/10.1007/s11356-020-11041-2, 2020.
9. K.D. Agulei, J.I. Mwasiagi, J.T. Githaiga, A. Nzilac, "Use of plants as dyes: a case study of the use of pre-mordanting method to dye cotton fabric with extracts from Allium burdickii", Afr. J. Rural Dev. 2, 313–318, 2017.
10. T. Bechtold, A. Turcanu, E. Ganglberger, S. Geissler, "Natural dyes in modern textile dye houses-how to combine experiences of two centuries to meet the demands of the future?" J. Clean. Prod. 11, 499–509, 2003.
11. S. Saxena, A.S.M. Raja, Natural dyes: sources, chemistry,"application and sustainability issues. In: Muthu, S.S. (Ed.), Roadmap to Sustainable Textiles and Clothing Eco-Friendly Raw Material", Technologies, and Processing Methods. Springer, pp. 37–80, 2014.
12. O.E. İşmal,""Greener natural dyeing pathway using a by-product of olive oil; prina and biomordants", Fibers Polym., 18, 773–785, 2017.
13. N.F. Ali, R.S.R. El-Mohamedt, "Eco-friendly and protective natural dye from red prickly pear (Opuntia Lasiacantha Pfeiffer) plant", J. Saudi Chem. Soc., 15, 257-261, 2011.
14. L.J. Rather, S. Islam, M. Shabbir, M.N Bukhari, M. Shahid, M.A. Khan, F. Mohammad, "Ecological dyeing of Woolen yarn with Adhatoda vasica natural dye in the presence of biomordants as an alternative copartner to metal mordants", J. Environ. Chem. Eng., 4, 3041-3049, 2016.
15. N. Punrattanasin, M. Nakpathom, B. Somboon, N. Narumol, N. Rungruangkitkrai, R. Mongkholrattanasit, "Silk fabric dyeing with natural dye from mangrove bark (Rhizophora apiculata Blume) extract", Ind. Crop. Prod., 42, 122-129, 2013.
16. الف. حاجی، "رنگرزی پارچه پشمی با ماده رنگزای طبیعی اسپنددانه: بررسی عوامل موثر بر قدرت رنگی به کمک روش رویه پاسخ"، نشریه علوم و فناوری رنگ، 140-131، 1398.
17. L.V. Haule, L. Nambela, Q. Mgani "A review on source, chemistry, green synthesis and application of textile colorants", J. Clean Prod., 246, 119036, 2020.
18. Y. Ding, "A Comparison of Mordant and Natural Dyes in Dyeing Cotton Fabrics", Thesis Submitted to the Graduate Faculty of North Carolina State University in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science Textile Chemistry Raleigh. Carolina, North.
19. M. Shahid, "Recent advancements in natural dye applications: a review", J. Clean. Prod., 53, 310-331, 2013.
20. S. Adeel, K. Naseer, S. javed, S. Mahmmod, R. C. Tang, N. Amin, S. Naz, "Microwave-assisted improvement in dyeing behavior of chemical and bio-mordanted silk fabric using safflower (Carthamus tinctorius L) extract", J. Nat. Fiber., 17, 2020,doi.org/10.1080/15440478.2018.1465877.
21. K. Gong, L. Jameel Rather, Q. Zhou, W. Wang, Q. Li, "Natural dyeing of merino wool fibers with Cinnamomum camphora leaves extract with mordants of biological origin: a greener approach of textile coloration", J. Text. Inst., 111, 1038-1046, 2020.
22. Ö. E. Ismal, L. Yıldırım, E. Özdogan, "Use of almond shell extracts plus biomordants as effective textile dye", J. Clean. Proud., 70, 61-67, 2014.
23. M. Yusuf, F. Mohammad, M. Shabbir, M. Ali Khan, "Eco-dyeing of wool with Rubia cordifolia root extract: Assessment of the effect of Acacia catechu as biomordant on color and fastness properties", Text. Cloth. Sustain., 2, 1-10, 2016.
24. G. A. Figueroa, G. M. L. Ruiz-Aguilar, G. Cuevas-Rodriguez, G. Gonzalez-Sanchez, "Cotton fabric dyeing with cochineal extract: influence of mordant concentration", 127, 39-46, 2010.
25. M. Hosseinnezhad, K. Gharanjig, S. Belbasi, S. H. Seied Saadati, M. R. Saeb, "The use of sumac as a natural mordant in green production of Iranian carpet", Fiber. Poly., 19, 1908-1912, 2018.
26. N. Ashrafi, K. Gharanjig, M. Hosseinnezhad, M. Khajeh Mehrizi, H. Imani, N. Razani, "Dyeing properties and color fabrics using natural dye and mordant", Prog. Color Colorant Coat., 11, 79-83, 2018.
27. M. Hosseinnezhad, K. Gharanjig, R. Jafari, H. Imani, "Green dyeing of woolen yarns with weld and madder natural dyes in the presences of biomordant", Prog. Color Colorant Coat., 14, 35-45, 2021.
28. ه. بهمن، ک. قرنجیگ، ش. روحانی، الف. تحویلی، م. حسین‌‌نژاد، ه. ایمانی، ع. محمودی نهاوندی، "بهینه‌‌سازی استخراج مواد رنگزای روناس به روش سطح پاسخ و بررسی خواص رنگرزی"، نشریه علوم و فناوری رنگ،14، 96-83، 1399.
29. A. B. Cunningham, I. M. Maduarta, J. Howe, W. Ingram, S. Jansen, "Hanging by a thread: natural metallic mordant processes in traditional Indonesian", Economic Botany, 65, 241-259, 2011.
30. P.S. Vankar, R. Shanker, D. Mahanta, S.C. Tiwari, "Ecofriendly sonicator dyeing of cotton with Rubia cordifolia Linn. using biomordants", Dyes Pigm., 76, 207-212, 2008.
31. P.S. Vankar, R. Shanker, "Eco-friendly pretreatment of silk fabric for dyeing with Delonix regia extract", Color. Technol., 125, 155-160, 2009.
32. M. Hosseinnezhad, K. Gharanjig, N. Razani, R. Jafari, M. R. Saeb, "Green miles in dyeing technology: metal-rich Pumpkin extracts in aid of natural dyes", J. Text. Institute, under review.
33. S. Bhuyan, N. Gogoi, B.B. Kalita, "Natural dyes and its antimicrobial effect", Int. J. Eng. Trends Technol. 42, 102–105, 2016.
34. H. Jain, M. Vasantha, "34.Eco friendly dyeing with natural dye-areca nut; enhancing colour fastness with natural mordants (myrobalan, lodhra and pomegranate) and increasing the antibacterial activity", Arch. Appl. Sci. Res., 8, 1-7, 2016
مطالعات در دنیای رنگ
دوره 10، شماره 4
اسفند 1399
صفحه 21-30

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 آبان 1399
  • تاریخ بازنگری: 30 آذر 1399
  • تاریخ پذیرش: 30 آذر 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار